Azərbaycanda 17 Noyabr Milli Dirçəliş Günü, xalqımızın müstəqillik mübarizəsinin simvolik bir tarixidir. Bu gün, yalnız Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin bərpasının başlanğıcını deyil, həm də xalqın milli oyanışı, özünə inamı və azadlıq uğrunda apardığı mübarizənin təntənəsi olaraq, ölkənin müasir tarixinin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu gündəki əhəmiyyətli hadisələr, həm də Azərbaycanın gələcək müstəqil inkişaf yolunun təməlini qoymuşdur.
Azərbaycan xalqının tarixi mübarizəsi uzun və çətin bir yol keçmişdir. 1960-cı illərin sonlarından başlayaraq, ölkəmizdə milli dirçəliş hərəkatı tədricən formalaşmağa başladı. Sovet İttifaqının təzyiqi altında, xüsusilə də Azərbaycan xalqının mədəniyyətinə və milli kimliyinə qarşı aparılan sərt siyasət, xalqımızda öz kimliyini qorumağa və müstəqillik uğrunda mübarizə aparmağa dair geniş bir hərəkatı qızışdırmışdır. Bu dövr, həm də Azərbaycanın öz azadlığına qovuşmaq istəyinin daha da gücləndiyi dövr idi.
Ötən əsrin 80-ci illərinin sonlarında isə Sovet İttifaqı böyük siyasi, iqtisadi və sosial sarsıntılarla üzləşirdi. Mikhail Qorbaçovun rəhbərliyi altında həyata keçirilən “perestroyka” və “qlasnost” islahatları, həm də ölkənin müxtəlif xalqları arasında qarşıdurmaların daha da şiddətlənməsinə səbəb oldu. Azərbaycanın Dağlıq Qarabağda erməni separatizminə qarşı mübarizəsi bu dövrdə çox ciddi xarakter aldı. 1988-ci ildən başlayaraq, Azərbaycan xalqı öz istiqlaliyyəti uğrunda mübarizəyə qalxmağa başladı. Bakıda keçirilən Azadlıq Meydanı mitinqləri, 1989-1990-cı illərdə isə daha da güclənərək, milli müstəqillik ideyasını özünün ən əsas tələbi halına gətirdi.
Azərbaycan xalqının müstəqillik hərəkatı, xüsusilə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin siyasi həyatına daxil olması ilə yeni mərhələyə qədəm qoydu. 1990-cı il 17 noyabrda, Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Sovetinin yeni tərkibdə ilk sessiyasının keçirilməsi, Azərbaycanın dövlətçilik tarixində mühüm bir addım oldu. Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Naxçıvanda üçrəngli bayrağın bərpası, həm də ölkəmizin milli dirçəlişinin simvolu kimi qəbul edildi. Ulu Öndər Heydər Əliyevin bu dövrdəki siyasi fəaliyyəti, Azərbaycan xalqının müstəqilliyinə gedən yolda atılmış ən önəmli addımlardan biri oldu.
Həmin dövrdə, Sovet İttifaqının dağılmasına doğru gedən bir zaman kəsiyində, Azərbaycan rəhbərliyi ciddi bir siyasi sınaqla üzləşdi. Xalqın azadlıq istəyinə qarşı olan mənfi təzyiqlər və beynəlxalq mühitin qeyri-stabilliyi, müstəqil dövlət quruculuğu üçün ciddi əngəllər yaratdı. Lakin, Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanda milli ruhun yüksəlməsi və özünə inamın artması, ölkənin dövlətçilik ideyasının möhkəmlənməsinə səbəb oldu.
Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda mübarizənin ən qanlı dövrlərindən biri 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecədə baş verən 20 Yanvar faciəsi oldu. Bu faciə, Sovet İttifaqının hərbi müdaxiləsi nəticəsində, yüzlərlə günahsız vətəndaşın həyatına son qoydu. Lakin, 20 Yanvar hadisəsi, Azərbaycan xalqının müstəqillik uğrunda mübarizəsini daha da möhkəmləndirdi. Bu qanlı hadisə, yalnız xalqın istiqlal istəyini boğmağa çalışan bir siyasi cinayət idi, amma bir o qədər də xalqı milli oyanışa, mübarizəyə çağıran bir simvola çevrildi.
1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycan müstəqilliyini elan etdi, lakin bu müstəqilliyin bərpası və ölkənin gələcəyi ilə bağlı çox sayda çətinliklər və qarşıdurmalar mövcud idi. Ulu Öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə gəlməsi ilə, ölkə daha stabil bir siyasi mühitə daxil oldu və əsl milli dirçəliş dövrü başlandı. Azərbaycanın iqtisadiyyatı, mədəniyyəti və sosial sahələri inkişaf etməyə başladı. Ümummilli Lider Heydər Əliyevin apardığı siyasət, Azərbaycanın müstəqilliyini möhkəmləndirərək, regionda lider dövlətə çevrilməsinin təməlini qoydu.
Bugün, 17 Noyabr Milli Dirçəliş Günü, Azərbaycan xalqının keçdiyi şanlı tarixi yolun təntənəsidir. Sonrakı illərdə Azərbaycan, beynəlxalq aləmdə daha da tanınmağa başladı və böyük regional güc olaraq yüksəldi. Cənubi Qafqazın lideri olan Azərbaycan, həm də dünya enerji bazarında mühüm rol oynayan ölkəyə çevrildi.
Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpası və ərazi bütövlüyünün təmin olunması üçün son illərdə daha bir tarixi addım atıldı. 2020-ci ildə baş verən 44 günlük Vətən Müharibəsi, Azərbaycanın bu yolda əldə etdiyi ən böyük zəfərlərdən biri oldu. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu, Qarabağda 30 illik işğala son qoyaraq, torpaqlarını azad etdi. Bu Qələbə, yalnız Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası deyil, həm də haqqın və ədalətin bərpasıdır. Müharibənin nəticələri, ölkəmizin gücünü və mövqeyini beynəlxalq aləmdə bir daha nümayiş etdirdi.
Azərbaycan, həmçinin 2023-cü ildə Qarabağda başlatdığı antiterror əməliyyatı ilə ərazi bütövlüyünü tamamilə bərpa etdi. Bu əməliyyat, ölkəmizin təhlükəsizlik sahəsindəki qüdrətini, dövlət suverenliyinin qorunmasını və regionda sabitliyin təmin olunmasında Azərbaycanın mühüm rolunu vurğuladı. Azərbaycan artıq yalnız Cənubi Qafqazda deyil, həm də dünya miqyasında sülhün və sabitliyin təminatçısı olaraq qəbul edilir.
Bugün, 17 Noyabr – Milli Dirçəliş Günü, Azərbaycanın müstəqillik uğrunda apardığı mübarizənin və əldə etdiyi zəfərlərin rəmzi olaraq qeyd olunur. Ulu Öndər Heydər Əliyevin və Ulu Öndərin layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Azərbaycanın keçdiyi yol, yalnız milli müstəqillik deyil, həm də ölkənin beynəlxalq mövqeyinin güclənməsi, siyasi və iqtisadi inkişafıdır. Bu zəfərlər, bir millətin gücünün, azadlıq və müstəqillik uğrunda mübarizəsinin təntənəsi olaraq tarixdə öz yerini tutacaqdır.
Könül Nəbizadə
“Qızıl qələm” mükafatı laureatı
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü (AJB)
Azərbaycan kütləvi İnformasiya vasitələri işçiləri həmkarlar ittifaqının üzvü
Vətənpərvərlik işində xidmətlərə görə medalla təltif edilmiş
Vətən naminə medalla təltif edilmiş
Azərbaycan Qarabağ Müharibəsi əlilləri, veteranları və şəhid ailələri ictimai birliyinin fəxri üzvü.
İcra-Hakimiyyəti.az
